26 mei 2010

Janelle Monae - The ArchAndroid

Janelle Monae debuteerde zo’n drie jaar geleden met de EP The Chase. Het is een EP die in hip hop en R&B kringen de nodige stof deed opwaaien, maar omdat ik maar zelden in deze kringen verkeer, is het nu verschenen The ArchAndroid mijn eerste kennismaking met de zangeres die 25 jaar geleden als Janelle Robinson werd geboren in Kansas City. Het is een eerste kennismaking die ik niet zomaar zal vergeten, want The ArchAndroid is een in alle opzichten fascinerende plaat. Op The ArchAndroid maakt Janelle Monae muziek die bol staat van de invloeden. Invloeden uit de R&B, soul, funk, pop, hip hop, reggae, rap, psychedelica, new wave, synthpop, blues, triphop, Afrikaanse muziek en rock, maar ik ben er vast nog wel wat vergeten. Al deze invloeden zijn verwerkt in songs die in een aantal gevallen rijp zijn voor de hitlijsten of de dansvloer, maar in een aantal gevallen ook zijn gegoten in klassiek georkestreerde of juist cabaretesk aandoende songs. Janelle Monae maakt op The ArchAndroid ongrijpbare muziek die zich geen moment in een hokje laat duwen. The ArchAndroid schakelt continu tussen Outkast, Lauryn Hill, Tom Tom Club, Santigold, M.I.A., Nellie McKay, Funkadelic, Michael Jackson en Grace Jones en voegt hier een flinke dosis Janelle Monae aan toe. Hoewel de muziek van Janelle Monae bij vlagen behoorlijk ongrijpbaar is, klinkt The ArchAndroid over het algemeen genomen toegankelijk en aangenaam. De instrumentatie en orkestratie zijn prachtig, de productie klinkt warm en helder en Janelle Monae beschikt over een lekker soulvol stemgeluid dat het niet moet hebben van eindeloze stembuigingen. The ArchAndroid is een plaat die je meer dan eens op het verkeerde been zal zetten, maar je uiteindelijk genadeloos zal verleiden, ook als je van geen van de hierboven genoemde genres houdt. Janelle Monae heeft wat mij betreft een plaat gemaakt die wel eens uit zou kunnen gaan groeien tot een klassieker in het genre, al is me nog niet duidelijk welk genre dit is. The ArchAndroid is een plaat die nadrukkelijk nieuwe wegen in slaat, put uit 1001 genres, maar desondanks nergens gekunsteld klinkt. De afgelopen jaren hoorde ik in de eigentijdse soulmuziek (of je die nu hip hop, r&b of neo-soul noemt maakt me niet zoveel uit) eigenlijk niet zoveel nieuws meer, maar Janelle Monae maakt dit gemis met The ArchAndroid in één keer goed. In de Verenigde Staten komen de recensenten momenteel superlatieven tekort om het officiele debuut van Janelle Monae de hemel in te prijzen en wat mij betreft hebben ze gelijk. Janelle Monae heeft met The ArchAndroid een fantastische plaat gemaakt die in zo breed mogelijke kring gehoord moet worden. Dat de plaat in Nederland vooralsnog niet eens wordt uitgebracht is dan ook een grof schandaal. Erwin Zijleman