19 september 2010

The Teardrop Explodes - Kilimanjaro, Deluxe Edition

Kilimanjaro, het in 1980 verschenen debuut van de Britse band The Teardrop Explodes, behoort tot de miskende klassiekers uit de geschiedenis van de popmuziek. De band rond Julian Cope stond tijdens haar korte bestaan (de band werd in 1978 opgericht en viel in 1983 na slechts drie platen al weer uit elkaar) in de schaduw van soort- en tijdgenoten als Echo & The Bunnymen, The Smiths, The Icicle Works, The Comsat Angels en U2 en werd na haar slotakkoord snel vergeten. 30 jaar na de release van Kilimanjaro is de plaat opnieuw uitgebracht in een Deluxe Edition en krijgt het debuut van de band uit Liverpool de kans om zich alsnog te scharen onder de klassiekers uit de geschiedenis van de popmuziek. Het zou niet meer dan terecht zijn, want wat is Kilimanjaro nog altijd een goede plaat en wat heeft de plaat, zeker achteraf bezien, veel bijgedragen aan de ontwikkeling van de popmuziek. The Teardrop Explodes debuteerde in een jaar waarin monotone en aardedonkere postpunk de boventoon voerde, maar hier moesten Julian Cope en zijn muzikale medestanders weinig van hebben. Kilimanjaro bevat psychedelisch aandoende muziek met vooral invloeden uit de postpunk en de 60s psychedelica. Het is muziek die, zeker voor die tijd, verrassend opgewekt klinkt; iets dat mede wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van blazers (op dat moment zeker niet gangbaar). Waar Julian Cope zich later zou verliezen in oeverloos psychedelisch geneuzel, bevat Kilimanjaro popsongs met een kop en een staart (een enkele uitzondering daar gelaten). Het zijn popsongs die na al die jaren maar weinig van hun zeggingskracht hebben verloren. Op Kilimanjaro slaat The Teardrop Explodes op fraaie en vaak fascinerende wijze een brug tussen aan de ene kant invloeden uit de 60’s psychedelica (met name invloeden van Love zijn goed herkenbaar) en garagerock en aan de andere kant invloeden uit de punk, postpunk en new wave uit de late jaren 70 en vroege jaren 80. Op hetzelfde moment slaat de band een brug tussen toegankelijke popsongs en experimentele muziek (ook invloeden uit de Krautrock hebben hun weg gevonden in de muziek van de band). Het levert buitengewoon fascinerende muziek op. Natuurlijk klinkt het hier en daar wel wat gedateerd; de plaat is tenslotte 30 jaar oud, maar wanneer je Kilimanjaro vergelijkt met de wel gekende klassiekers uit dezelfde periode, valt op hoe goed de muziek van The Teardrop Explodes de tand des tijd heeft doorstaan. Zonder Kilimanjaro hadden bands als The Coral en The Super Furry Animals het wiel moeten uitvinden en ook talloze andere bands hebben direct of indirect geprofiteerd van de prachtige muziek op Kilimanjaro. De Deluxe Edition van de plaat bevat maar liefst twee extra cd’s. Op de eerste bonusschijf zijn vroege singles en demo’s te horen, terwijl de tweede extra schijf laat horen dat The Teardrop Explodes ook live potten wist te breken. Een vergeten plaat staat dankzij deze fraaie reissue weer volop in de spotlights en er is maar één conclusie mogelijk: Kilimanjaro van The Teardrop Explodes behoort tot de grote platen uit de jaren 80. Punt. Erwin Zijleman