29 november 2012

Scott Walker - Bish Bosch

Ik ben zeker niet vies van zware kost, maar de platen die Scott Walker de afgelopen drie decennia heeft uitgebracht lagen wel erg zwaar op de maag. De man die ooit aan de basis stond van een hele serie wereldhits van The Walker Brothers (The Sun Ain't Gonna Shine Anymore is waarschijnlijk de bekendste) en vervolgens tussen 1967 en 1969 met Scott, Scott 2, Scott 3 en Scott 4 vier klassieke singer-songwriter platen afleverde (stuk voor stuk onmisbaar voor iedere liefhebber van het genre!), verdween halverwege de jaren 70 uit beeld, om pas tien jaar later weer op te duiken. De platen die hij sindsdien maakte (Climate Of Hunter uit 1984, Tilt uit 1995 en The Drift uit 2006) waren lastig te doorgronden en met name de laatste stelde het uithoudingsvermogen van de luisteraar zwaar op de proef. Vergeleken met The Drift is het deze week verschenen Bish Bosch weer net wat toegankelijker, al is toegankelijk in het geval van Scott Walker een zeer relatief begrip. Ook Bish Bosch is weer een lastig te doorgronden plaat, waarvan het, zeker in eerste instantie, lastig genieten is. Bish Bosch bevat maar liefst vijf kwartier muziek en biedt in die vijf kwartier negen tracks waarvan de kortste tweeënhalve minuut duurt en de langste bijna tweeëntwintig minuten. Dat je geen makkelijke cd in handen hebt blijkt al direct bij bestudering van de tracklist waarop titels als See You Don’t Bump His Head, Corps De Blah, SDSS1416+13B (Zercon, A Flagpole Sitter), Epizootics! en The Day The "Conducator" Died prijken. Ook in muzikaal opzicht legt Scott Walker de lat wederom hoog. Samurai zwaarden en een prehistorische hoorn springen het meest in het oog bij de bestudering van de gebruikte instrumenten, maar ook conventionele instrumenten worden door de muzikanten die Scott Walker m zich heen heeft verzameld op redelijk onconventionele wijze bespeeld. Ook aan de zang hoor je al lang niet meer dat Scott Walker aan het eind van de jaren 60 werd gerekend tot de betere crooners. De vocalen op Bish Bosch hebben iets dreigends en onheilspellends en gaan altijd een andere kant op dan je verwacht. Dat geldt overigens ook voor de songs op deze plaat. Het is vaak zoeken naar structuren en een min of meer gangbare songstructuur kom je eigenlijk niet tegen op Bish Bosch. Iedereen die op zoek is naar nog meer hoge drempels vindt deze in de nauwelijks te doorgronden en bijna zonder uitzondering aardedonkere teksten, waarin Scott Walker onder andere de laatste dag van de Roemeense dictator Nicolae Ceaușescu op Eerste Kerstdag in 1989 bezingt. Valt er desondanks nog wat te genieten op Bish Bosch? Ja. Scott Walker maakt muziek die de fantasie prikkelt en steeds weer nieuwe dingen laat horen. Het is muziek die veel vraagt van de luisteraar, maar uiteindelijk krijg je er ook veel voor terug. Met name in de Britse muziekpers is Bish Bosch inmiddels binnengehaald als een meesterwerk en als een van de beste platen van het jaar (bijna in de top 10 van de jaarlijst van Mojo). Dat vind ik nog wat teveel eer, al is het maar omdat een plaat als deze pas na hele lange tijd op de juiste waarde is te schatten. Ik durf Bish Bosch al wel een van de meest intrigerende en verbazingwekkende platen van het jaar te noemen. Is dat voldoende voor een plekje op deze BLOG? Ja, voor iemand met de staat van dienst van Scott Walker wel. Zijn vier een stuk makkelijker te verteren meesterwerken uit een heel ver verleden zijn overigens voor een prikkie te vinden in de winkel, die heb je wel verdiend na het ondergaan van Bish Bosch. Erwin Zijleman